د ادبیاتو نوښت د نوي، بې ساری، او خلاقانه نظریاتو، ټیکنیکونو، او فارمونو کارولو ته اشاره کوي چې د سنتي ادبیاتي نمونو څخه متمایز وي. دا د ادب په برخه کې د نوو لارې چارو او تجربو د وړاندې کولو عمل دی چې د لوستونکو د پام راجلبولو او د ادبیاتو د ودې لپاره اساسي دی. نوښت په ادبیاتو کې د ژبې د نوې استعمال، تخلیقي داستانونه، او غیر متعارفې ټیکنیکونو له لارې څرګندیږي چې د ادبیاتو د پراختیا سبب ګرځي.تاریخي لحاظ نه، د ادبیاتو نوښت د مختلفو ادبیاتي دورو او ژانرونو په پرمختګ کې مهم رول لوبولی دی.
په پښتو معاصرو داستاني ادبیاتو کې، لیکوالانو د پښتني ټولنې مختلفو اړخونو ته ژوره انتقادي کتنه کړې ده. دغه ادبیات په ځانګړې توګه د ټولنیزو ستونزو، رواجونو، او دودونو پر وړاندې غږ پورته کوي، چې په کې د جنسي توپیر، دودیزو فشارونو، او محدودیتونو سره مخامخ خلک شامل دي. دا داستانونه د ټولنې ناخوالې او ستونزې په هنري بڼه راوړي، ترڅو لوستونکي د غور او فکر لپاره وپاروي.د پښتني ټولنې په داستاني ادبیاتو کې یو مهم ټکي د ښځو په وړاندې د تاوتریخوالي او ظلمونو په اړه انتقادي لیکنې دي
په پښتو ژبه کې د نوم ډولونه د ژبني پراختیا او د فرهنګي هویت د درک لپاره حیاتي اهمیت لري. دا مونوګراف د پښتو ژبې د نومونو مختلف ډولونه، د هغوی ځانګړتیاوې، او د ادبياتو کې د دوی رول تشریح کوي. د تحقیق هدف دا دی چې د نومونو ډولونه روښانه او تحلیل کړي، ترڅو د ژبني پوهې په ساحه کې نوي اړخونه څرګند کړي.په ادبي کتنه کې، د نومونو تاریخ، پراختیا، او د پښتو ژبې د نومونو تیوري تحلیل شوې ده.
دغه پنځه آثار د پښتو ژبپوهنې په برخه کې د پام وړ پرمختګونه او نوښتونه رامنځته کړي او د پښتو ژبې د پوهې پراختیا او پرمختګ لپاره یې ارزښتناکه معلومات وړاندې کړي دي. د دې کتابونو معرفي او تحلیل په دې مونوګراف کې د پښتو ژبې زده کوونکو او څیړونکو لپاره یوه مهمه سرچینه بلل کیږي. د دې پنځو مهمو آثارو معرفي او تحلیل په دې مونوګراف کې له څو اړخونو څخه ترسره شوی.
ژباړه د ټولنو د نښلولو یوه تر ټولو س ه وسیله ده. د ژباړړ په وسیله د کتلورونو، رواجونو، مذهبونو، عقیدو او نورو زیاتو برخو انتقال کېدلای سي. خو که چیرړ بیا ژباړه د دوبلې شهل واخلي، د دې نو بیا آغېزې تر ژباړړ څو چنده اضافه کیږړ. د دوبلې او ژباړړ فرق دا دئ، چي ژباړه فقط د اولي ژبي خبرړ ژباړل دړ او دوبله بیا د ژباړړ تر څنګ د هغو تمثیل کول هۍ دړ.
صالح محمد صالح یو پېژندل شوی افغان لیکوال او ژباړونکی دی. هغه د ژباړې په برخه کې ډېر مهم آثار وړاندې کړي دي چې په بېلابېلو موضوعاتو کې یې ژباړې کړي دي. د صالح محمد صالح ژباړې په پښتو ژبه کې د مختلفو نړیوالو اثارو معرفي کولو او د پښتو ژبې ادبياتو بډایه کولو لپاره مهم رول لوبولی دی. صالح محمد صالح په ځانګړي ډول د ادبي، علمي، او تاریخي اثارو په ژباړه کې زیاته ونډه لرلې ده. هغه د نوبل جایزې ګټونکي ادبي آثار، تاریخچه او سیاسي موضوعات، او د نړیوالو لیکوالو مشهورې کیسې او ناولونه په پښتو ژبه ژباړلي دي
ممتاز د نوم له مانا سره سم هغه ممتاز شاعر دی چې په خپله شاعرۍ کې یې لفظونه دبېلابېلو شعري عناصرو )تشبیه، استعاره، کنایه، مجاز مرسل ...( په شکل کارولي دي، دده په شاعرۍ کې تخیل، عاطفه، مینه او احاساس هغه خواږه دي چې لوستونکې یې څکي. د شاعرۍ په شکلي او موضوع ي اړخ یې غږېدلي یو چې د شکل له مخې یې
دعوت ميډيا وېبپاڼه د پښتو ادبياتو په ترويج او پراختيا کې مهمه ونډه لري.داڅېړنه د وېبپاڼې منځپانګه مطالعه او تحليلوي، تر څو د پښتو ادب په برخه کې د دې رسنۍ اغېز په ګوته کړي. په دې برخه کې د موجوده کتابونو، مقالو او نورو علمي سرچينو په مرسته، د وېبپاڼې ادبي رول توضېح کېږي.تشريحي مېتود په دې څېړنه کې د موادو تفصيل او توضېح وړاندې کوي.
فلمونه او ټولنې د خپلو اغیزو، ورته او رسونې له لاسه یې پرتله کېدای شي. د فلمونو څخه د زموږ روغتیا او سره رابطې په خپلې اغیزو او عملو کې وړاندې شوی وړاندې وړاندې شي. د فلمونو په سره دا ټولو په خپلو روغتیو کې د توګه ځانګړې شي، چې په چې ځوانانو د راښکانو او تفکراتو تاثیر ورکوي او کېدای شي. به د ماشومانو د ذهني او عقلي تاثيراتو په اړه، فلمونو پر کتنه د تاثيراتو له لارې ورکړې شي که دا به د ځوانانو د زده کړې او د تفکراتو په دې تاثير ورکوي. د فلمونو په څخه د زده کړې
. لومړی فصل د موضوع پیژندنه او د څېړنې هدفونه وړاندې کوي. په دوهم فصل کې د بدیعي ښکلاوو په اړه د تیرو آثارو مطالعه شوې، او په ځانګړې توګه د ننگیال د اشعارو ارزونه شوې ده. دریم فصل د څېړنې لپاره غوره شوی مېتود توضیح کوي، چې د ننگیال اشعارو په تحلیل کې کارول شوی دی. څلورم فصل د څېړنې موندنې وړاندې کوي، چې د ننگیال اشعارو د بدیعي ښکلاوو په اړه جامع تحلیل وړاندې کوي. په پنځم فصل کې د څېړنې پایلې وړاندې شوي او د راتلونکو څېړنو لپاره وړاندیزونه شوي دي.
عبدالمالک بیکسیار، چې د پښتو ادب په ډګر کې یو مخکښ شاعر دی، د خپل تخلیقي او معنوي شعرونو له لارې ځان ته ځانګړی مقام ګټلی دی. د هغه شعرونه، چې د ژوند مختلف اړخونه په کې انعکاس مومي، د لوستونکو په زړونو کې ژور تاثیر لري. د بیکسیار د شعرونو ځانګړتیاوې او موضوعات نه یوازې د هغه د تخلیقي ذهن څرګندونه کوي، بلکې د پښتو ادب په بډایه کولو کې هم مهم رول لوبوي
د الفت صاحب د غوره نرثونو نحوي شننه