این یک مونوگراف تکمیل بوده شما میتوانید با پیام گذاشتن به وتسپ ما آن را دریافت کنید
وتسپ:۰۷۹۹۱۱۸۸۳۱
مونوگراف به صورت تضمینی بوده که نیاز به تغیرات ندارد و قبلا دفاع شده است
دانسان يواجتماعي موجوددى ، دادده فطري خاصيت دى چې په ټولنه کې ژوند کوي او ټولنيزروابط ساتي ، انسان په ټولنه کې يوشمير اړتياوى په انفرادي توگه ترسره کوي ، خوگڼ شمير کارونه په پردي توگه اجراکړى . نواړشوچې دلوى اجتماعي موسسى بنسټ کيږدي او دى موسسى لخوائې پرمخ بوځي . پدى توگه انسان امړى اداره رامنځ ته کړه او دخپلو همنوعانو سره ئې يوځاى دکار ويش ته ملاوتړله ، دانسان ژوند په تاريخ کې حتى ابتدائي ادارې ددوى په پرمختگ کې مهم رول ولوباوه. دوى ځانته رهبرغوره کړه ، رهبر ټولنى ته پلان جوړکړه سازماندهي ئې وکړه ، دندى ئې وويشلى ، منازعات ئې حل کړل . دبيلاروڅخه مخه ئې ونيوله ابتدائي قوانين اومقررات ئې وضع کړل ، او هغوى نظارت ئې وکړه . انسان داداري نظام په مرسته يوبل سره تفاهم وکړه او بالمقابل مفاهمى هم اداري نظام بشپړکړه . انسان دهماغه پيل څخه دپلان اهميت وپيزنده او پلان ئې جوړکړه . دادارې تاريخچه لرغوني مصر ، يونان، روم، اريايې ټولنى اوپارسيانوپورىرسيږي په مصرکى له ميلاد خخه ۴۴۴ م کاله مخکى او له نن څخه ۴۴۴ م کاله وړاندى داوبولگولو پروژى جوړى او تطبيق شوى (احمدزې ،۱۳۳۹) .
دهمدى يوکال په ٥٠٣ورځوباندى وويشه او خپل اداري پلان ئې ورسره کړه لږوروسته بياله ميلاد څخه ٠٣٤٤کاله مخکى دشمير سيستم ايجاد شو او ٥٤٠٤ کاله مخکى لمړنۍ احصايه رامنځته شوه، ورپسى له ميلاد څخه ٠٣٤٤کاله مخکى حضرت موسى (عليه السلام) دخپل واکمنۍ په حدودوکى يو ډول ابتدائي ادرى تشکيل جوړکړه چې پدغه تشکيل کې ئې دمراتبوسلسله هم وخوده چې ددغه پيغمبراداري نظام يوه نمونه نظام وکرځيده . پارسيانو خپله امپراطوري په ولايتونو وشلى وه دهرولايت په راس کې يووالي و.چې داهم يوډول ادري نظام و، په ابتدائي ټولنو کې انسانانو له وحشي ژونديوڅخه ځانونه په جمعي توگه ساتل دبيگانه قبايلو په وړاندى جمعي دفاع کو ل دحضرت محمد(صلى الله عليه وسلم ) له خوا داسلامي حکومت جوړول په هغه کې دمالياتو، زکات دبهرنيواړيکو تنظيم دسفيرانو استول او داسى نورپخپله دادارى او ددغه سترپيغمبر دپوهى او مدبرانه تدبير ښه مثالونه دي . له نن څخه ( )٠٠٤کاله مخکى احمدشاه باباپه خپله پراخه امپراطورۍ کې يوه کلکه، منظمه، سالمه، اصولي او د قانو،پلان اوتشکيل لرونکى اداره جوړه کړى وه . خودغه رهبرزيات په جگړو کى بوخت پاتى شو، او اداري ريفورم ته ډيروزگارنه شو له بده مرغه له هغه څخه وروسته ورو ورو دافغانستان اداري نظام له بى نظمۍ اوفساد سره مخامخ شو. اميرعبدالرحمن خان قوي مرکزي اداره درلوده خو دادارى يوشمير عناصر او اهداف پکى نه و او صرف دغازي امان الله خان په دوره کى يو ځل بياادارى قوانينو او نظام ته په عصري بڼه تو جو وشوه، خوسقاوي اغتشاش ، دغه عصري ريفورمونه ضايع کړي ، دادى نن ورځ بيامونږ ته ثابته شوه چې ترڅو اداره جوړه نکړو او دادارى اصول دسالمى ادارى مشخصات احيانشي هيڅکله به دترقى په لور قدم اوچت نشي . توري او تارخي وياړونه وطن ته ابادي او سوکالي نه راولي ، بلکى صرف ښه مديريت او وړکدرونه اوچت ظرفيت اوبډايه بشري منابع وطن آبادولى شي . استقلال په ځان متکي کيدل او دژوند لوړى سطحى او درفاه حدته رسيدل په مديريت سره کيدلاى شي او بس. دبشري ټولنى او ږدتاريخ او زمونږ دخپل مملکت حالاتو وښوده چې هو ساينه خير او فلاح ابادي او ترقي صرف دادارى په جوړښت سره راتلاى شي (ادهمې ، ۱۳۹۰).
۲.د ادارې تعرېف
د تارېخ په لړ کې اداره په مختلفو بڼو تفســېر او تعبېر شــوې ده. پخوا به جبري سپارښتنو او لارښونو او تادېبي او جزاېي احکامو ته اداره وېل کېده او وروسته د ادارې مفهوم پراختېا ومونده او کنترول، د مسؤولېتونو پېژندنه، د مسؤولېتونو تثبېتول او د سېاست تعېنول پکې شامل شول. او کله چې بشر په ټولنېز او اقتصادي برخو کې د پراختېا او پرمختګ په لور ګام اېښوده؛ نو د ادارې مفهوم هم پراختېا پېدا کوله؛ له دې امله اداره ېوازې په ټولنېزو او سېاسي چارو پورې اړه نه لري؛ بلکې په سوداګرېزو، صنعتي، زراعتي او نورو برخو پورې هم اړه لري. د ېادونې وړده، چې د ادارې(ادهمې ، ۱۳۹۰).
مدېرېت د خلکو په وسېله د شوېو کارونو تر سره کولو ته واېي، چې په ېوه ارګان کې مشخص هدف تر السه کړي. دا تعرېف ښېئ، چې مدېران د ېوه ارګان له ټولو سرچېنو لکه مالي، مادي او په الس کې د شته معلوماتو، چې خلک هم پکې راځي، ګټه پورته اخلي او هدف ته ځان رسوي
اشتراکگذاری: