د پښتو هرني نرث محتوایي او شکيل څېړنه
توضیحات
این یک مونوگراف تکمیل بوده شما میتوانید با پیام گذاشتن به وتسپ ما آن را دریافت کنید
وتسپ:۰۷۹۹۱۱۸۸۳۱
مونوگراف به صورت تضمینی بوده که نیاز به تغیرات ندارد و قبلا دفاع شده است
---------------------------------------------
د څېړنې اهمیت او ضرورت
شکل او محتوا یو له بله ډیالکتیکي اړیکې لري. په هنري تخلیق کې شکل ځانګړی رول او د مضمون په
پرمختیا او پراختیا کې ښکارنده) فعاله( ونډه لري. شکل او مضمون دواړه په یوه اثر کې منطقي وحدت او یوالی
لري. پخپله هنري اثر مضمون او موضوع ایجادوونکې، مفکوره یا ایډیا په هنري څېره کې نورو ته ښيي.
د نثري اثر په مضمون کې د ټاکلي موضوع ترڅنګ د ایجادونکي ایډیا له ټولنې او ژوند څخه د پوهې
په اندازه درک او فهم هم شامل وي. د بدیعي اثر مضمون د ژوند هغه اړخ تشریح کوي، چې پخپله تخلیق
کوونکی د ښکلا پیژندنې له پلوه ورته ګوري. د مضمون د راسپړلو تمثیلي فورم د پرسوناژ د ژوند هغه اړخونه
دي، چې لیکوال یې په خپل تصور او خیال جوړوي، په خپل ځانګړي سبک style یې د ټاکلي فورم او الفاظو
په قالب کې ځایوي؛ نو په همدې اساس د پښتو هنري نثر شکلي او محتوایي اړخ څېړنې ته اړتیا وه، چې تا زه
لیکوال او لوستونکي ورسره بلد شي او په پښتو کې معیاري هنري نثري لیکنې وشي.
ډېرو څېړونو کې غیر داستاني هنري نثر له کیسه هغه سره ګډ شوی دی، لکه په ډېرو کتابونو کې سفرنامه
داستاني ژانر ګڼل شوی، په داسې حال کې چې سفرنامه غیر داستاني ژانر دی. کیسه ییزو هنري نثرونو کې هم
ځینې مسألې شته، لکه ناول او رومان بېل ژانرونه معرفي کړي، په داسې حال کې چې دواړه یو د بل معا دل دي.
پښتو کې ډېر نثرونه د هنري نثرونو په توګه معرفي شوي، په داسې حال کې چې په هغو نثرونو کې به هیڅ
هنریت نه وي، ځکه خو داسې څېړنې ته اړتیا وه، چې هنري نثر له محتوایي او شکلي اړخ څخه وڅېړل شي،
چې ایا پښتو ادب کې په معیار برابر هنري نثرونه لیکل شوي که نه؟ که وي، موضوع او شکل یې څه ډول دي؟
که څه هم په هنري نثري ادب ځینو کسانو لیکل کړي دي، دا لیکنې خورې ورې په بېلابېلو ځایونو کې
خپرې شوي دي، چې هیڅ ترېنه په منسجمه توګه ګټه نشي اخیستل کېدای. بل د هنري نثري ادب اوسنی
حالت، چې کوم خوا روان دی، دا چې په اوس کې نوي ادبي ژانرونه رامنځ ته شوي، چې د لیکنې چوکاټ،
لیکني لار، ژبه او اساسي توکو سره یې خلک بلد نه دي، په ځینو دغو ژانرونو کې اوس لیکنې نه کیږي، دا چې
ولې نه کیږي؟ د دې مسٔلې او د یوه ښه ادبي نثر لیکلو او پوهیدلو لپاره دا څېړنه تر سره شوې ده. په دې سره به
لوستونکي د نوي ادبي نثرونو پرمختګ او پرتو ستونزو سره اشنا شي او په راتولونکې کې به په نویو ادبي نثري
ژانرونو کې معیاري لیکنې کوي.
په نني نثر کې د نورو ژبو کلمې شتون لري او استعمالیږي؛ خو دا هغه کلمې او نومونه دي، چې د ننۍ
نړۍ او د ساینس پر مختګ سره منځ ته راغلي دي، کیدای شي چې د پښتو ژبې ژبپوهانو د نیولوګیزم له مخې
ورته اړونده بدیلونه ټاکلي وي؛ خو دا چې په ژبه کې باید عام شي؛ نو یو څه وخت ته اړتیا لیدل کېږي. د اوسني
هنري نثري ادب ژبه څه ډول ده او باید څه ډول وي، خلک په نثري ادب کې ساده ژبه خوښوي، که مونږ د
خلکو لپاره لیکل کوو؛ نو ژبه مو هم باید د هغوی لپاره وي، هنر هم په ساده ژبه کې دی. په ډېرو هنري نثري
ژانرونو کې نوي انځورونه کارول کیږي او باید وکارول شي، ځکه زاړه انځورنه که ډېر تکرار شي په کلیشه
بدلیږي. زمونږ اکثرا ناولونه په تول او معیار برابر نه دي مونږ یوازې ناول پیژنو: خو ناولا، ناولټ سره بلد نه یو او
یا مو ناول او رومان دوه بېل ژانرونه ګڼلي، یوازې په محتوا مو سره بېل کړي دي. لنډه کیسې مو له ادبي ټوټو سره
ګډې کړي، تکل بېل نثري ژانر دی؛ خو موږ وینو، چې په نثري ادب کې له ادبي ټوټې سره ګد شوی. یعني په
ټوله کې د نثري ژانرونو ترمنځ بېلتون او تړاو بله ستونزه ده، چې څېړلو ته اړتیا لري.
د دغې څېړنې له وجې به نوي ځوانان وهڅول شي تر څو په معاصرو ادبي نثري ژانرونو کې معیاري
لیکنې وکړي او هم به پښتو هنري نثر کې معیاري او په واقعي معنا هنري نثرونه وپیژني او په راتلونکې کې به
خپل ژبه او ادب له نړیوالو ژبو او ادب سره سیال کړي.
د څېړنې پوښتنې
الف− عمده پوښتنې:
۱ هنري نثر څه ډول نثر دی؟ شکل او محتوا یې څنګه وي؟
۲ ایا پښتو کې معیاري هنري نثري لیکنې شته؟
۳ په پښتو ادب کې د هنري نثرونو موضوعات کوم دي؟
۴ ایا پښتو هنري نثري ژانرونه د اوسنیو نړیوالو هنري نثري ژانرونو سره برابر دي؟
ب− فرعي پوښتنې:
۱ پښتو ادب کې د هنري کیسو محتوا او شکل معیاري دي؟
خلاصه تحقیق
د شلمې پیړۍ په نیمایي کې د پښتو هنري نثر لپاره اګاهانه او شعوري تبلیغ پیل کېږي او د نوي ژانرونو پیداکولو لپاره کار کېږي. دا هغه وخت و، چې زیاتره ادبي شهکارونه په لویدیځ کې په نثر کې رامنځ ته شول، تولستوي په نثر کې استاد شو
اشتراکگذاری:
